هفته هوای پاک تمام شد اما دریغ از یک تکه آسمان خوش رنگ و آبی که نوید دهنده روزی خوش آب‌و هوا باشد؛ ...هفته ای که قرار بود ماشین تک سرنشینی در شهر و خیابان‌ها مشاهده نشود اما همه چیز مثل سایر روزها، ناپاک بود.

به طور حتم تحقیقاتی در مورد منابع آلودگی هوا داشته اید، از نظر شما مهم‌ترین منابع آلاینده در شهر چیست؟

بله؛ در ابتدای کار، وارد فاز مطالعاتی دقیق در این زمینه شده و سهم هر یک از منابع آلاینده در شهر را بررسی کردیم؛منابع اصلی آلاینده خودروها و موتور سیکلت‌ها هستند که بر اساس گزارشهای مختلف بین 70 تا 88 درصد آلودگی هوا ناشی از آلاینده‌های متحرک مثل موتور سیکلت و سواری است. سایر آلاینده‌ها مثل نیروگاه بعثت در جنوب‌شرق تهران که با سوخت «مازوت»کار می‌کندنیز تاثیر بسزایی در معضل آلودگی هوا دارد. همچنین، موتور خانه هایی که گرمایش ساختمان را تامین کرده و بر کیفیت عملکردشان نظارتی وجود ندارد نیز یکی از منابع اصلی آلاینده شهر تهران محسوب می‌شوند که همگی سهم قابل توجهی در افزایش آلودگی هوا دارند. 

  اوج این معضل و اتفاق تلخ حدودا به چه زمانی بر می‌گردد؟
با مطالعه منابع مختلف و یک نمودار خطی به این موضوع رسیدیم که آلاینده‌های زیر 10 میکرون در اواخر سال 88 و اوایل سال 89، شیب تند و فزاینده ای داشته است؛ اما از سال 89 به بعد، تولید مایعی تحت عنوان سوخت یا بنزین توسط پتروشیمی‌ها نیز یکی دیگر از مشکلاتی بوده که باعث شده تا معضل آلودگی هوای تهران علاوه بر کلان شهرها به شهرهایی مثل سنندج، قم، کاشان، ارومیه و شیراز که شهر گل و بلبل بوده وصنعت آلاینده‌ای نداشته است نیز برسد.

  آیا هنوز فرصت اصلاح قانون پنج‌ساله شدن معاینه فنی و کاهش آن وجود دارد؟ یعنی نماینده‌های مجلس در این زمینه اتفاق نظر ندارند که این مصوبه از اصل با ایراداتی همراه بوده است؟
هنوز هم می‌توان این مصوبه را اصلاح کرد در واقع مجلس باید این اشتباه استراتژیک خود را در اسرع وقت بپذیرد وآن‌را اصلاح کند؛ انتظار داریم نماینده‌ها در مورد این تصمیم‌گیری اشتباه در مورد معاینه فنی پاسخگو باشند و با فوریت به این موضوع رسیدگی کنند؛ چرا که این مصوبه غیر قابل توجیه است. البته در نشست‌های مشترکی که داشته‌ایم آنها نیز به اشتباهات این مصوبه و اقدام پی برده اند.لازم به تذکر است که در بهمن ماه سال گذشته نیز طرحی دو فوریتی تحت عنوان «مقابله با آلودگی هوا» به مجلس رسید و فوریت آن سلب شد در حالی که از نمایندگان می‌خواهیم این طرح را بعد از بررسی بودجه، هر چه سریع‌تر به صحن علنی بازگردانند.

   اما بسیاری از نماینده‌ها به راحتی آن‌را توجیه می‌کنند، توجیه‌های آنها چیست، به نظر شما قابل قبول است؟
ایراداتی که نمایندگان مجلس داشتند این بود که مراکز معاینه فنی استاندارد نبوده و تعداد آنها محدود است، اگر چه فعالیت این مراکز بر اساس استانداردهای ابلاغ  شده توسط موسسه استاندارد انجام می‌شود اما اگر استدلال آنها این است که این مراکز استاندارد نیستند، دستور العمل فعالیت آنها را ابلاغ کرده و برای افزایش تعداد آنها برنامه ریزی کنند تا  شهرداری و وزارت کشوردر این زمینه موظف شوند اما معلوم نیست که چرا با این دلایل ضعیف، صورت مسئله را پاک می‌کنند؟ برای کلانشهری مثل تهران، دوساله شدن عمر معاینه فنی هم زیاد بوده و معتقد هستیم که باید به یک سال کاهش یابد.

  فروش غیر مجاز برگه‌های معاینه فنی که درمورد آن اطلاع رسانی هم شده است به کجا رسید، برای جلوگیری از این تخلف اقدامی صورت گرفت ؟
هنوز اقدامی نشده است اما ضرورت مداخله فوری قوه قضاییه در مسببان فروش غیرمجاز برگه‌های معاینه فنی در اطراف تهران احساس می‌شود  چراکه وقتی آلودگی هوا باعث فوت شهروندان شده و افرادی با علم و اراده قبلی، برچسب معاینه فنی را از طریق مکالمات تلفنی و خارج از مسیر قانونی خود به فروش می‌رسانند، مرتکب قتل غیر عمد می‌شوند؛ به همین دلیل طی یک ماه گذشته نیز بارها به این موضوع اشاره شدکه ازدادستان انتظار داریم به عنوان مدعی العموم، به کنترل آلودگی هوا کمک کند.

  آقای حافظی، رویکرد فعلی دولت جدید برای توجه به سهم تهران در بخش حمل و نقل عمومی چگونه بوده است؟ از کمک‌های دولتی راضی هستید؟
متاسفانه میزان توجهات بودجه ای در دولت جدید نیز چندان پر رنگ نبوده و مشکلات بودجه ای از دولت نهم و دهم تا به امروز همچنان ادامه دارد؛ از بودجه سال 93 ، 1500 میلیارد تومان پیش بینی شده است که سهم شهر تهران حدود 100 میلیارد تومان است در حالی‌که این میزان عددی نیست که بتواند باعث حل مشکلات تهران شود. توسعه ناوگان عمومی یکی از مهم‌ترین مسائل است. طبق مصوبه مجلس 50 درصد از هزینه توسعه مترو و ناوگان عمومی باید توسط دولت تامین شود اما ظاهرا به دلیل شائبه‌های سیاسی به این مصوبه عمل نشده و شهرداری تهران حدود 5 هزار میلیارد تومان بابت توسعه ناوگان عمومی از دولت مطالبه دارد. ناوگان اتوبوسرانی تهران تنها توانسته از 50 درصد ظرفیت ناوگان اتوبوسرانی استفاده کند و حدود 1600تا1700 دستگاه اتوبوس فرسوده دارد در حالی‌که این ناوگان باید دو برابر ظرفیت فعلی خدمت رسانی کند. به همین دلیل از آقای روحانی و شهردار تهران انتظار داریم تا با تعامل بیشتر برای حل مشکلات تردد مردم اقدام اساسی کنند.

  معضل آلودگی هوا تبدیل به یک چرخه معیوب در کشور شده است که از هر سو یک عامل و مقصر دارد، خودروهای غیر استاندارد و خودرو‌سازان متخلف کجای این چرخه قرار دارند ؟
سایر دستگاه‌ها هم باید سهم خود را از آلودگی محیط زیست مدیریت کنند؛ بین وزارت صنایع و وزارت نفت هم همان قضیه خلقت مرغ و تخم مرغ را می‌توان مثال زد؛ وزارت صنایع مدعی است که سوخت استاندارد تولید کنند تا خودروی استاندارد تولید کنیم! اینها همه بهانه هایی واهی است که نشان‌دهنده کوتاهی در انجام وظایفشان بوده و هر دو وزارتخانه در این زمینه مقصر هستند و باید به مردم پاسخ شفافی دهند.  تا وقتی که جلوی صاحبان صنایع، فرش قرمز پهن می‌کنیم مشکلی حل نمی‌شود در حالی‌که این دستگاه ها، سال‌های سال است که متعهد شده اند تا خودروی استاندارد تولید کنند اما هر سال دریغ از پارسال.

امیدواریم که قول برخورد جدی با این خودروسازان عملیاتی شده و نسبت به تولیدات استاندارد در کشور اقدام شود. البته خودرو سازان متعهد شده اند که تا پایان خرداد 93 خودروی استاندارد به مردم تحویل دهند احساس می‌شود که این آخرین ضرب الاجل است که  اگر انجام ندهند با آنها برخورد خواهد شد و پیشنهاد تعطیلی این کارخانجات را داریم. تنها نگرانی این است که 30 هزار نفر از نیروهایی که در حال کار در این شرکت‌ها هستند دچار مشکل خواهند شد. اگر همان زمین این شرکت‌ها را در قالب تعاونی به این افراد واگذار کنید قطعا مشکلی ایجاد نمی‌شود. کشور به خودرو‌سازان غیر استاندارد نیاز ندارد. 30 سال سعی و خطا داشتیم کفایت می‌کند. فرصت زیادی داشتند تا استاندارد‌سازی کنند. اگر ظرفیت این کار را ندارند قطعا باید تصمیمات دیگری برای تامین خودروی استاندارد در کشور گرفت.

  اعلام می‌کنید که موتور سیکلت‌ها و خودروهای متحرک، بخش اعظمی از آلودگی هوا را ایجاد می‌کنند، به‌غیر از ضرورت توسعه ناوگان عمومی و استاندارد سازی خودروها، تدابیر دیگری وجود ندارد ؟
صبح‌ها به بزرگراه‌های منتهی به نقاط مرکزی شهر مثل بزرگراه شهید بابایی، آیت‌ا... صدر، شهید چمران، کردستان و ...  نگاه کنید، با انبوهی از خودروهایی که حدود 70 تا 80 درصد از آنها تک سرنشین هستند روبه رو می‌شوید، چرا زیر ساختی فراهم نشود که تولید کننده خودرویی با ظرفیت کمتر یا دو نفره همراه با موتورهای الکتریکی را در اختیار مردم گذارد، به طور حتم این خودروها، در کاهش حجم ترافیک موثر هستند و لازم است برای صاحبان این خودرو‌ها معافیت‌هایی از نظر نصب برگه طرح ترافیک در نظر گرفته شود.موتور سیکلت‌ها یکی از شدیدترین آلاینده‌ها هستند که معضل آلودگی صوتی ایجاد می‌کنند، پس چرا زیر ساختی فراهم نشود که تولید کننده داخلی یا وارد کننده بتواند موتور سیکلت برقی دراختیار مردم بگذارد.

اگر موتور سیکلت برقی در اختیار مردم بگذاریم به طور حتم میزان آلودگی هوا و صوتی کمتر می‌شود. حتی تثبیت قیمت‌ها می‌تواند در کاهش ترافیک و آلودگی هوا موثر باشد.به عنوان مثال اگر قیمت لوازم صوتی و برقی در خیابان‌های جمهوری و امین حضور با قیمت سایر نقاط شهر برابر باشد، برای خرید یک کالا با قیمت متفاوت، سفر درون شهری انجام نمی شود. یک راهکار مهم دیگر این است که برای مجازی شدن خرید‌ها باید فرهنگ‌سازی کرده و زیر ساخت‌های آن فراهم شود. اگر چه این اقدام در فروشگاه‌های شهروند وجود دارد اما سهم خرید‌های مجازی اش بسیار ناچیز است.

  این پیشنهادها و راهکارها می‌تواند بسیار موثر باشد اگر به بحث اطلاع‌رسانی برگردیم، فکر می‌کنید میزان اطلاع رسانی و آگاهی دهی به خانواده‌ها در زمینه عوارض آلودگی هوا کافی است؟
ببینید، از صدا و سیما بیشتر توقع می‌رود که با توجه به اعلام وزارت بهداشت مبنی بر مرگ سالانه 2 هزار و 724 مورد براثرالودگی هوا و ماهانه 227 مرگ منتسب به این معضل، به جای تبلیغ محصولات مضر سلامت، فرهنگ سازی بیشتری در این ارتباط داشته باشند وآسیب‌هایی که آلودگی هوا به سلامت جامعه وارد می‌کند شفاف به مردم منعکس کنند.

   این آمارها تا چه اندازه با آمارهای واقعی سنخیتی دارند؟ مثلا عده ای از کارشناسان در مورد افزایش سقط جنین به دلیل آلودگی هوا ، افزایش زایمان‌های زودرس و عقیم شدن جوانان اطلاعات و آمارهای ضد و نقیض داده و مسئولان هم در ارتباط با این معضلات، محافظه کارانه برخورد می‌کنند.

در مورد بخش اول سوالتان باید اعلام کنم که آمارهای مزبور تنها مربوط به شهر تهران بوده و اگر آمار میزان مرگ و میر سایر شهرهای کوچک و بزرگ بررسی شود، به طور حتم آمار سرسام آوری به دست می‌آید؛ مطمئنا  الودگی هوا یکی از عواملی است که می‌تواند در این زمینه موثر باشد اما آمار و اطلاعات دقیقی در این زمینه ندارم تا به صورت مستند در مورد آن صحبت کنم. در عین حال، در گزارش سازمان جهانی بهداشت اعلام شده است که تنفس در حجم بالای ذرات معلق و آلاینده‌ها ی هوا سالانه به مرگ زودرس سه میلیون و200 هزار نفر منجر شده و  بیش از 200 هزار نفر در اثر ابتلا به سرطان ریه دچارمرگ می‌شوند پس این گزارش غیر قابل کتمان و مستند است ضمن اینکه وقتی آلودگی هوا روی افراد زنده چنین آثار سویی دارد، پس آثار سوء آن روی جنین بسیار بیشتر خواهد بود.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: